Tekstylia – czy czeka nas rewolucja?
Dużo ostatnio słyszy się o nowych przepisach i rzekomej rewolucji w temacie zarządzania odpadami tekstylnymi. Nie od dziś wiadomo, że ten rodzaj odpadów stanowi ogromny problem na całym świecie. Postępująca szybka moda, tzw. fast fashion, napędza konsumpcję, ale kto zapłaci za jej skutki? Świadomość ekologiczna co prawda rośnie, ale czy idą za tym realne działania?
Rok 2025 początkiem zmian na lepsze?
Nie do końca. Wielka rewolucja to tak naprawdę nieprawidłowo interpretowane zapisy wynikające z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2008/98/WE w sprawie odpadów. Zobowiązuje ona państwa członkowskie do wprowadzenia od 1 stycznia 2025 r. selektywnej zbiórki tekstyliów.
Prawda jest taka, że przepisy dotyczące selektywnego zbierania odpadów tekstylnych obowiązują w Polsce już od 2019 roku. Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach odpady tekstylne powinno się oddawać do PSZOK-ów, czyli Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. Jak to wygląda w praktyce? Wielu mieszkańców często nie zdaje sobie sprawy z tego, że ubrania, z których nie zamierzają już korzystać, nie powinny trafić do kosza z odpadami zmieszanymi.
Jakie obowiązki wobec tekstyliów ma firma?
Jeśli w Twojej firmie powstają odpady tekstylne, to obowiązek ich selektywnego gromadzenia również obowiązuje Cię od dawna. Informacje na ten temat znajdziesz w ustawie o odpadach. Zgodnie z prawem firmy muszą odpowiednio klasyfikować, segregować i przekazywać odpady podmiotom, które zajmują się ich zagospodarowaniem.
Jak klasyfikować odpady tekstylne?
Odpady tekstylne traktuje się jak wszystkie pozostałe odpady, które powstają w firmie. Najczęściej klasyfikuje się je w poniższych podgrupach:
- 15 02: Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne oraz w podgrupie;
- 16 03: Partie produktów nieodpowiadające wymaganiom oraz produkty przeterminowane lub nieprzydatne do użytku.
Przykład? Szmatki, ścierki czy ubrania robocze, które nie są zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi. Takie odpady należy zaklasyfikować jako kod 15 02 03.
Kiedy możemy spodziewać się zmian?
O realnej rewolucji możemy mówić dopiero kiedy zostanie wdrożona rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP) dla tekstyliów. Obecnie nie ma konkretnej daty, ale coraz więcej mówi się o problemach, jakie niosą nadmierna konsumpcja ubrań i brak alternatyw na zagospodarowanie odpadów tekstylnych.
💡Ciekawostka:
Kraje takie jak Francja, Holandia czy Łotwa wprowadziły już system ROP, który nakłada na producentów obowiązek brania odpowiedzialności za recykling tekstyliów. Śledząc prace Komisji Europejskiej nad strategią na rzecz zrównoważonych i cyrkularnych tekstyliów, możemy się spodziewać, że wkrótce obejmie on również pozostałe kraje członkowskie.
W skrócie
- Selektywna zbiórka tekstyliów w Polsce obowiązuje od 2019 r., a od 2025 r. stała się standardem w całej Unii Europejskiej.
- Firmy muszą klasyfikować, segregować i przekazywać odpady tekstylne podobnie jak wszystkie inne rodzaje odpadów.
- Nowe obowiązki dla producentów będą konsekwencją wprowadzenia ROP w całej Unii Europejskiej.
